NHỮNG THỦ TỤC VÀ NGHI LỄ CƯỚI TRONG VĂN HÓA VIỆT NAM

Trong cuộc sống hôn nhân của người Việt Nam, khi trai gái lấy nhau và đăng ký kết hôn thì sẽ tổ chức một đám cưới. Lễ cưới là một trong những thủ tục và nghi lễ cưới để cặp đôi chính thức là vợ chồng. Theo quan niệm cưới xin của người xưa, nghi lễ cưới rất nhiều thủ tục và rườm rà. Ngày nay với văn hóa từng vùng miền sẽ có những thủ tục khác nhau nhưng lễ cưới hỏi đã đơn giản và chỉ giữ lại những nghi lễ chính. 

Để giữ lại những nét văn hóa truyền thống trong lễ cưới, dù sinh ra trong thời hiện đại hay có sinh sống và cưới một người khác quốc tịch thì việc tìm hiểu và thực hiện đúng những nghi lễ cưới của văn hóa Việt là điều quan trọng. 

Bài viết này, Kim Ngọc Thủy sẽ gửi đến các cặp đôi sẽ, sắp cưới những thủ tục và nghi lễ cưới quan trọng cần biết. 

1. Lễ Dạm Hỏi (Lễ Chạm Ngõ)

Theo quan niệm của người xưa, hôn nhân là việc nối dõi, duy trì gia thống của gia đình. Chính vì điều đó mà hôn nhân của con cái, sẽ do cha mẹ quyết định, “cha mẹ đặt đâu con ngồi đó”, hôn nhân không dựa trên tình ái. Trong thời nay, các cặp đôi tự do tìm hiểu nhau và tự quyết định tương lai, cuộc sống hôn nhân. Khi tình yêu của các cặp đôi đủ lớn thì Lễ Dạm Hỏi là mốc thời gian đầu tiên đánh đấu mối quan hệ tiến tới hôn nhân. Lễ dạm hỏi sẽ là dịp để nhà trai đến thăm nhà để tìm hiểu về gia cảnh, nề nếp, gia phong của nhà nữ. Đây là buổi gặp mặt đầu tiên của hai bên thông gia để chia sẻ, kết nối mối quan hệ. 

Tùy theo điều kiện của hai bên gia đình mà Lễ Dạm Hỏi được tổ chức đơn giản hay long trọng. Tuy nhiên, mục đích của buổi lễ là sự gặp gỡ giữa hai bên, thủ tục và nghi lễ đơn giản dùng với nhau chén trà, ly rượu, bữa cơm. Thời gian tổ chức Lễ Dạm Hỏi nên trước ngày cưới từ 6 đến 9 tháng, có thể rút hơn khi sắp xếp được thời gian và chuẩn bị kế hoạch cưới. 

2. Lễ Đính Hôn (Lễ Ăn Hỏi)

Một trong những nghi thức cưới tiếp theo chính là Lễ Đính Hôn. Trong buổi Dạm Hỏi, hai bên gia đình có thể bàn bạc với nhau để tổ chức cho các con của họ trong thời gian sắp tới. Thời gian tổ chức, sính lễ là những điều quan trọng trong buổi bàn bạc của các bậc phụ huynh để chuẩn bị cho Lễ Đính Hôn.

Theo quan điểm của người xưa, sính lễ nhà gái yêu cầu thường là rượu, trà, bánh trái, gạo. heo,… Ngày nay, sự thay đổi trong sính lễ có thể cao sang hơn nhưng không mất đi văn hóa truyền thống. Vào ngày lành do hai bên quyết định, nhà trai sẽ mang đầy đủ lễ vật mang sang nhà gái. Việc trao mâm sính lễ là thể hiện lòng biết ơn với ba mẹ nhà gái đã sinh thành và nuôi dưỡng cô gái sắp làm dâu nhà trai. 

Lễ đính hôn được tổ chức trước ngày cưới 3 – 6 tháng hoặc 1 – 2 tháng tùy hai bên gia đình chọn lựa ngày lành tháng tốt cho các con. Sau khi lễ đính hôn được diễn ra, cô gái chính thức trở thành vợ sắp cưới của chàng trai. Hai bên gia đình nhà trai, nhà gái sẽ kết giao tình thông gia, quan hệ khăng khít. 

3. Lễ Cưới

Lễ dạm hỏi và lễ đính hôn chỉ được tổ chức ở nhà gái. Khác với hai nghi lễ cưới này, lễ cưới sẽ được tổ chức ở cả hai bên nhà gái và nhà trai. Lễ Thành Hôn được tổ chức ở nhà trai và Lễ Vu Quy tổ chức ở nhà nữ. Đây sẽ là một chuỗi những thủ tục và nghi lễ cưới. Và chắc chắn rằng, ngày cưới của cả hai sẽ được phụ huynh hai bên thống nhất chọn ngày tốt. 

Chuỗi những thủ tục và nghi lễ cưới được diễn ra trong quá trình gồm: lễ trao mâm quả, lễ trình quả, lễ ra mắt cô dâu, lễ gia tiên nhà gái, lễ trả quả, lễ rước dâu, lễ gia tiên nhà trai. Nghe có vẻ rất rườm rà khi quá nhiều thủ tục diễn ra, để mọi việc được diễn ra suôn sẻ và đúng trình tự thì sự có mặt của các người chủ hôn rất quan trọng. Các cặp đôi sắp cưới có nhiều bỡ ngỡ thì cũng đừng lo lắng, các bạn nghe và thực hiện theo sự sắp xếp của các vị chủ hôn nhé.

=>Xem thêm: Mâm Quả Cưới – Ý Nghĩa Của Từng Mâm Quả Cưới Nói Lên Điều Gì?

4. Lễ Lại Mặt

Nghi lễ cưới cuối cùng là Lễ lại mặt. Theo người xưa, sau khi lễ cưới 2 – 4 ngày hai vợ chồng sẽ về nhà ba mẹ vợ để tạ lễ gia tiên. Lễ vật gia tiên sẽ là trầu, xôi, lợn, ba mẹ vợ sẽ làm cơm mời con rễ và con gái của mình. Trong thời đại ngày nay, Lễ Lại Mặt có thể không được tổ chức do điều kiện hoàn cảnh và khoảng cách địa lý của nhà trai khá xa so với nhà gái.

Những thủ tục và nghi lễ cưới mà Kim Ngọc Thủy đem đến cho các cặp đôi là những nghi lễ cưới quan trọng. Các cặp đôi hãy tìm hiểu và thực hiện để góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống trong cưới hỏi của người Việt. 

=>Xem thêm: Sổ tay kế hoạch cưới – Bí quyết để tổ chức đám cưới trong mơ của bạn